Wikijunior:Dinosaures/Triceratòps

Dinosaures

Tirannosaure Rex Estegosaure Allosaure Apatosaure Pterosaures Triceratòps Plesiosaures Velociraptor Herrerasaure Anquilosaure Iguanodon Brontosaure

Cossí èran?

Lo còs del triceratòps èra enòrme e redond, quilhat sus de cambas cortas e potentas. Mesurava 8 mètres de long, aperaquí 3 mètres de naut e pesava mai o mens entre 6 e 8 tonas (es a dire la talha d'un elefant).

Lo nom triceratòps significa "cara de tres banas" en grèc. Foguèt batejat aital per encausa de sas tres banas – doas en dessús dels uèlhs e l'autra sul nas. Possedissiá un grand collaret que s'estendiá sul cap.

Emplegava sas banas per se defendre contra d'enemics coma lo tirannosaure. Quan èra menaçat, lo triceratòps s'acarava a l'adversari e se batiá. Sas banas ponchudas podián èsser utilizadas coma de lanças e causavan fòrça feridas. A mai podiá mossegar d'un biais ferotge.

Los scientifics son pas totes d'acòrdi sus la foncion del collaret sul cap. N'i a que pensan que segurament èra per la defensa – coma un bloquièr, per tal de protegir lo còl. Se ditz a mai que podiá aver de colors plan vesedoiras e èsser emplegat per atirar los partenaris (un pauc coma las plomas dels peacocks).

Qué manjavan?

Lo triceratòps èra erbivòr e manjava de bartasses e de plantas qu'èran pròchas del sòl. Se sap aquò qu'aviá de dents qu'èran adaptadas per machugar la vegetacion e son cap èra tant enòrme que per l'animal deviá èsser de mal auborar. Las dents del triceratòps èran semblablas a de cisèus, e devián èsser capablas de brigalhar las fuèlhas mai duras, las brancas mai solidas e mai las rasics. Los animals qu'engolisson de woody foods devon èsser voluminoses. Per eles es mestièr de digerir los aliments fòrça dapassset e have a long digestive track. Un elefant pòt digerir una branca d'arbre mentre qu'un èsser uman o pòt pas far. Lo triceratòps èra un animal impressionant, so it could have eaten d'aliments que demandavan un temps long per èsser digerits.

A la diferéncia dels animals d'uèi, lo triceratòps aviá un bèc in front de la boca e de dents in back. Aquel bèc would have a hard coverin dura coma lo bèc d'un papagai. Qualques scientifics pensan que lo triceratòps manjava de cycads que son una mena de planta fòrça comuna pendent lo Cretaceous. Aquelas plantas se semblan a un small palm tree coronats per de fuèlhas espinosas e ponchudas. Aquel dinosaure segurament fasiá servir son bèc potent per se desfar de las fuèlhas abans de manjar lo tronc. D'autres scientifics argue qu'aquelas plantas son fòrça poisonosas e es doncas plam improbable que i aguèsse de dinosaures que ne mangèssen.

A quina epòca vivián?

Los triceratòpses vivián pendent l'epòca late Cretaceous, fa aperaquí 70 a 65 milions d'annadas.

Qual èra son abitat?

Los triceratòps vivián en America del nòrd. Remains son estats trobats als Estats Units dins los estats de Colorado, Montana, Dakota del nòrd e del sud, Wyoming e tanben dins las províncias de Canadà (Alberta e Saskatchewan).

Una ossamenta de triceratòps dins un musèu

Cossí foguèron descobèrts?

Foguèt en 1887 que se descobriguèt lo primièr triceratòps, dins l'estat de Colorado (Estats Units). Dempuèi aquel temps fòrça fossils d'aquel animal son estat trobats amb de marcas de dents de Tirannosaure!

Las causas que sabèm pas encara?

• Quina èra la foncion de their frill de son cap.
• Se a debon èran acaçats pel T.Rex.